28 Kasım 2023’de sekizincisi tarihsel sosyoloji ve uluslararası ilişkiler alanlarının kesişiminde yer alan ve uluslararası sistemde Doğu-Batı ilişkileri, dünya düzen(ler)inin tarihi ve geleceği, modernite ve egemenlik konularındaki kavramsallaştırmaları, yükselen ve gerileyen güçler ve karşılaştırmalı bakış açısıyla Türkiye siyaseti konularına odaklandığı araştırmaları ile insani bilimlere yaptığı yenilikçi ve bütünsel olağanüstü katkılarından dolayı Prof. Dr. Ayşe Zarakol’a verilmiştir.

ABD’ye Vermont’taki Middlebury College’da siyaset bilimi ve klasik çalışmalar alanında lisans eğitimi alan Ayşe Zarakol aynı alanda yüksek lisans ve doktora eğitimini Wisconsin-Madison Üniversitesi’nde tamamladı. Zarakol, 2013 yılından bu yana Cambridge Üniversitesi’nde uluslararası ilişkiler profesörü ve Emmanuel College’da siyaset bilimi araştırmacısı olarak görev yapmaktadır. Zarakol, tarihsel sosyoloji ve uluslararası ilişkiler alanlarının kesişiminde çalışmakta, uluslararası sistemde Doğu-Batı ilişkileri, dünya düzen(ler)inin tarihi ve geleceği, modernite ve egemenlik kavramsallaştırmaları, yükselen ve gerileyen güçler ve karşılaştırmalı perspektifte Türkiye siyaseti konularına odaklanmaktadır. Birçok ödül kazanmış bir yazar olan Zarakol’un araştırmaları dünya çapında çok sayıda fon kuruluşu tarafından desteklenmiştir.

Zarakol, After Defeat: How the East Learned to Live with the West (Cambridge University Press, 2011) adlı kitabında uluslararası stigmatizasyon ve Batılı olmayan mağlup güçlerin (Birinci Dünya Savaşı sonrası Türkiye, İkinci Dünya Savaşı sonrası Japonya ve Soğuk Savaş sonrası Rusya) uluslararası sisteme entegrasyonunu ele almıştır. Bu kitap 2012’de Yenilgiden Sonra: Doğu Batı ile Yaşamayı Nasıl Öğrendi adıyla Türkçe olarak da Koç Üniversitesi Yayınları (KÜY) tarafından yayımlanmış, 2019’da ikinci baskısını yapmıştır. Zarakol, 2013 ve 2017 yılları arasında, 2019 Uluslararası Çalışmalar Derneği (ISA) En İyi Kitap Editörlüğü Ödülü’nde ikinci olan Hierarchies in World Politics (Cambridge University Press, 2017) kitabını yayıma hazırlayan uluslararası ekibin başında yer almıştır. Zarakol ayrıca, çoğu American Political Science Review, International Organization ve International Affairs gibi uluslararası ilişkiler ve siyaset bilimi alanlarının önde gelen akademik dergilerinde olmak üzere altmıştan fazla makale yayımlamıştır.

Zarakol’un Avrasya odaklı uluslararası ilişkiler için alternatif bir küresel tarih öneren en son kitabı Before the West: the Rise and Fall of Eastern World Orders Mart 2022’de Cambridge University Press tarafından yayımlanmıştır. Zarakol, bu kitabında Avrasya’ya odaklanarak egemenlik, düzen ve gerilemeyi daha küresel bir perspektiften yeniden teorize etmektedir. Before the West, Sosyal Bilimler Tarihi Derneği’nin (Social Science History Association) 2023 Allan Sharlin En İyi Kitap Ödülü’nü, Uluslararası Çalışmalar Derneği Kuzey Doğu bölümünün 2023 Yale Ferguson En İyi Kitap Ödülü’nü ve Uluslararası Çalışmalar Derneği Tarih bölümünün Guicciardini En İyi Kitap Ödülü’nü kazanmıştır. Kitap aynı zamanda Uluslararası Çalışmalar Derneği Teori bölümünün 2023 Kitap Ödülü komitesinden bir mansiyon (ikincilik) ve Amerikan Siyaset Bilimi Derneği Jervis-Schroeder Kitap Ödülü’nde mansiyon almıştır.

Zarakol, yakın zamanda tarihsel düzensizlik dönemlerini günümüzle karşılaştırmalı olarak incelemek üzere bir araya gelen bir grup uluslararası ilişkiler akademisyeni ve tarihçiden oluşan bir ekibi yönetmek üzere British Academy tarafından verilen iki yıllık Knowledge Frontiers Grant desteğini kazanmıştır. Bu proje, Pathways from Disorder to Order: Where History Meets Theory (Düzensizlikten Düzene Giden Yollar: Tarihin Teoriyle Buluşması) adını taşımaktadır. Araştırmaları British Academy’nin yanı sıra bir dizi başka fon kuruluşu ve meslek birliği tarafından da takdir edilmiş olan Zarakol, Dış İlişkiler Konseyi (ABD), Norveç Nobel Enstitüsü ve Avrupa Araştırma Konseyi tarafından finanse edilen burslara sahiptir. ABD Kongre Araştırma Servisi, Kopenhag Üniversitesi, Avustralya Ulusal Üniversitesi, Queensland Üniversitesi, Avrupa Koleji (Natolin), Tel Aviv Üniversitesi, Washington & Lee Üniversitesi ve Berlin Özgür Üniversitesi’nde misafir araştırmacı olarak görev yapmıştır. Zarakol, çok sayıda derginin yayın kurulunda ve çeşitli uluslararası finansmanlı proje ve araştırma merkezinin danışma kurulunda yer almaktadır. Halen uluslararası ilişkiler alanında önde gelen bir dergi olan International Organization’ın iki yardımcı editöründen biridir.

Zarakol, Rusya ve Avrasya’da araştırma ve güvenlik konularında yeni politika yaklaşımları geliştiren Carnegie destekli PONARS Eurasia uluslararası akademik ağının üyesidir. Akademik yazılarının yanı sıra, politika notları, kitap bölümleri, kitap incelemeleri ve genel okurlar için (London Review of Books ve Foreign Policy gibi yayınlarda) kısa yazılar da yazmakta, Financial Times veya CNN gibi uluslararası haber mecralarında yorumcu olarak yer almaktadır.

Seçici Kurul

2023 yılı seçici kurulunda, Prof. Dr. Metin Sitti (Koç Üniversitesi) başkanlığında, dünyanın en önemli kurumlarından Prof. Dr. Reşat Kasaba (Washington Üniversitesi), Prof. Dr. Filiz Garip (Princeton Üniversitesi), Prof. Dr. Nebi Sümer (Sabancı Üniversitesi) Prof. Dr. Seyla Benhabib (Yale Üniversitesi ) görev almıştır.

Daha Fazlası